De Tweede Kamer is druk bezig met voorbereidingen op een nieuwe wet die de teelt van cannabis mogelijk maakt. Verschillende politieke partijen hebben vragen gesteld over het nieuwe voorstel van Vera Bergkamp.
De nieuwe Wet gesloten coffeeshopketen is onofficieel door de Tweede Kamer aangenomen. Een meerderheid van de Kamerleden heeft toegezegd voor het wetsvoorstel te stemmen. Maar officieel moet er nog een hoop besproken worden voordat de nieuwe wet in werking kan treden.
Alle politieke partijen zitten met vragen over de uitvoering van het besluit. De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie heeft al die vragen en bezwaren gebundeld in een twintig pagina tellend document. De initiatiefneemster van de wet, Vera Bergkamp (D66), zal zich binnenkort in de Kamer verantwoorden.
Onduidelijk
Er blijkt nog veel onduidelijk te zijn over het wetsvoorstel. De vragen van Kamerleden lopen uiteen van principiële bezwaren op legale cannabis tot de vraag of verplichte etiketten ook in brailleschrift leesbaar zullen zijn. Sommige partijen zijn bang dat de wet ruimte maakt voor legalisering van de partydrug xtc. Maar het meest gehoorde bezwaar is dat legalisering van cannabis gaat zorgen voor meer export.
VVD, CDA, en PVDA halen alledrie het onderzoek van het WODC aan, waaruit zou blijken dat tachtig procent van de in Nederland gekweekte wiet in het buitenland wordt verkocht. In werkelijkheid schrijven de onderzoekers dat op basis van de gegevens geen betrouwbare schatting kan worden gegeven. Ergens tussen de 31 en 96 procent van de wiet zou geëxporteerd worden. Het blijft de vraag of dat aantal meer of juist minder wordt nadat de nieuwe wet in werking treedt.
Optimisme
Regeringspartij PVDA is in ieder geval optimistisch gestemd. De partij denkt actief mee aan het verbeteren van het huidige voorstel. De partij merkt bijvoorbeeld op dat coffeeshops straks verplicht worden cannabis van legale kwekerijen af te nemen. Maar dan moet natuurlijk het aanbod bij aanvangst van de regeling divers genoeg zijn voor alle consumenten. De PVDA wil voorkomen dat er straks maar vijf wietsoorten in heel Nederland verkrijgbaar zijn.
Op dit moment verkopen veel coffeeshops hasj die uit het buitenland geïmporteerd wordt. Met name uit Marokko, Afghanistan, Pakistan en India wordt veel hasj gesmokkeld. Handgerolde Charas uit de Himalaya wordt bijvoorbeeld gevierd om de superieure smaak. Volgens het huidige voorstel mogen coffeeshops zulke producten straks niet meer verkopen. De PVDA vraagt zich af of de Wet gesloten coffeeshopketen ruimte biedt om alsnog producten aan te bieden die niet in Nederland geproduceerd kunnen worden.
Bezwaren
Tegenstanders (VVD, CDA, CU, SGP) zeggen dat cannabis schadelijk is voor de gezondheid, met name voor minderjarigen. Dat standpunt is nogal merkwaardig. Coffeeshops verkopen namelijk geen cannabis aan jongeren onder de 18 jaar. Bovendien worden bij de illegale teelt soms verboden bestrijdingsmiddelen gebruikt die ontzettend schadelijk zijn. Legale kweek van wiet helpt juist zulke schadelijke gevolgen te voorkomen.
De politieke partijen die tegen het voorstel stemden blijven hameren op de risico’s van cannabis op de gezondheid van gebruikers. Wiet zou verslaving, angststoornissen, cognitieve problemen en een verhoogd risico op psychoses veroorzaken. Het CDA vindt daarom dat de overheid niet mee moet werken aan ‘de normalisering’ van van cannabisgebruik.
Kosten
Wiet wordt in ieder geval niet goedkoper, is de verwachting van de Tweede Kamer. Sommigen partijen denken zelfs dat cannabis duurder wordt omdat legale telers voor de elektriciteit moeten betalen. Energiemaatschappijen zijn het meest gebaat bij gedoogde cannabiskweek. Op dit moment lopen energiemaatschappijen ongeveer 200 miljoen euro mis doordat wietkwekers hun stroom aftappen. Hoeveel de gedoogconstructie gaat opleveren voor de staat is nog onbekend. Het Openbaar Ministerie (OM) verwacht in ieder geval 24,8 miljoen euro per jaar te besparen wanneer het besluit wordt doorgevoerd.
Maar het blijft onduidelijk hoeveel van die kosten echt bespaard blijven. Het is niet bekend hoe de zwarte markt gaat reageren op een nieuwe gedoogconstructie. Critici zeggen dat criminele bendes juist meer wiet gaan kweken en exporteren. Bergkamp verwacht juist dat haar initiatiefwet criminelen buiten spel zet, omdat een deel van hun afzetmarkt wordt afgepakt. Maar niemand kan met zekerheid zeggen wat er gaat gebeuren.