Tijdens een persconferentie vrijdag reageerde minister-president Mark Rutte op het wetsvoorstel van D66 politica Vera Bergkamp om wietteelt te gedogen. Rutte is tegen het wetsvoorstel en komt met argumenten die aantoonbaar onjuist zijn.
(tekst gaat verder onder de video)
https://www.youtube.com/watch?v=YEXuFI0ytvc
Leugens
Rutte zegt dat cannabis ‘heel slecht voor de gezondheid’ is. “De werkzame stof is niet meer te vergelijken met die uit de tijd van Piet de Jong”, licht de minister-president toe. Een opmerkelijke uitspraak, aangezien Mark Rutte letterlijk zegt dat wietplanten nu ineens een andere stof produceren dan veertig jaar geleden.
Sterke wiet
Misschien is het een beetje flauw om Rutte letterlijk te nemen. Het is vrij duidelijk dat hij eigenlijk bedoelt dat coffeeshopwiet tegenwoordig veel meer THC bevat. En daar heeft hij helemaal gelijk in. Tenminste, dat denken we. Onderzoek naar de sterke van illegale drugs is niet gemakkelijk en zeker niet populair, dus er zijn niet zoveel gegevens waaruit je kunt putten.
Er is in ieder geval één duidelijk verschil tussen nu en veertig jaar geleden. Wiet werd vroeger veelal geïmporteerd werd uit Colombia, Jamaica of Marokko. Geïmporteerde wiet bestond uit grote blokken van samengeperst plantenmateriaal inclusief bladeren, takjes en zaden. Tegenwoordig roken we alleen de onbevruchte vrouwelijke bloemen. Die onbevruchte bloemen bevatten in verhouding minder plantenmateriaal dat je onvolledig verbrand inademt.
Psychische stoornissen
Goed, cannabis bevat dus meer THC dan in de jaren ’70. Rutte zegt dat wiet daarom ‘heel slecht is voor de gezondheid.’ Blowen zou tot allerlei psychosociale stoornissen leiden. Maar wat voor soort psychische stoornissen hij precies bedoelt, laat hij achterwege.
Volgens het Trimbos-Instituut kan cannabis echter als een ‘relatief veilige’ drug worden beschouwd. “Een groot deel van de cannabisgebruikers zal op de lange termijn geen nadelige gevolgen ondervinden van het gebruik”, staat in het rapport THC, CBD en Gezondheidseffecten van Wiet en Hasj van het Trimbos-Instituut (2012). Cannabis is veel veiliger dan andere legale genotmiddelen zoals alcohol en tabak.
Toch heeft Rutte gedeeltelijk gelijk als hij zegt dat cannabis tot psychische stoornissen kan leiden. Veelvuldig cannabisgebruik kan paranoïde gedachten, angststoornissen en depressie veroorzaken. Maar het zijn vooral mensen die op jonge leeftijd beginnen met blowen die daar last van krijgen. Coffeeshops helpen juist zulke stoornissen voorkomen, want jongeren onder de 18 jaar mogen daar geen wiet kopen.
Verslaving
“We hebben tegenwoordig te maken met spul dat in coffeeshops verkocht wordt dat een veel groter risico op verslaving geeft”, dikt de minister-president nog eens aan. Ook hier voert hij geen enkele bron aan. Dat is vreemd, aangezien zijn uitspraak haaks staat op wat verslavingsdeskundigen denken te weten over verslaving.
Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen afhankelijkheid en verslaving. Ieder mens is wel aan iets afhankelijk, al is het maar aan ademen, eten of drinken. Het verschil tussen een afhankelijkheid en een verslaving is dat verslaafde mensen niet meer in staat zijn hun leven op orde te houden. Pas als iemand afspraken niet meer nakomt en daardoor zijn baan, vrienden, familie, huis en/of geld kwijtraakt, spreken we van verslaving. De Youtubevideo ‘Almost Everything You Think You Know About Addiction is Wrong’ legt goed uit hoe verslaving echt werkt.
Of een persoon een verslaving ontwikkelt, is vooral afhankelijk van de persoonlijke omgeving. Een emotioneel trauma is een belangrijke voorwaarde voor het ontstaan van een verslaving. Verslaafde mensen vinden de normale realiteit emotioneel onaanvaardbaar en moeten van die realiteit vluchten. Drugs zijn hun vluchtmechanisme. Of mensen een verslaving ontwikkelen heeft dus niet zoveel te maken met hoeveel werkzame stof wiet bevat.
‘Lichte poldervariant’
Misschien is de belangrijkste uitspraak van Mark Rutte wel dat hij het wetsvoorstel ‘naïef’ noemt. Hij vindt het naïef om een ‘lichte poldervariant’ van wiet te telen, terwijl het criminele circuit sterke wiet blijft produceren. Mensen zullen dan bij dealers wiet kopen in plaats van in de coffeeshop, denkt Rutte.
Het valt inderdaad te verwachten dat wanneer coffeeshops slechts ‘lichte polderwiet’ verkopen, dat consumenten dan naar dealers gaan voor de echte nederwiet. Maar die uitkomst heeft de overheid straks zelf in de hand. Het probleem van de naïeve polderwiet ontstaat pas zodra de overheid haar ogen sluit voor wat consumenten graag willen. Het is daarom heel belangrijk dat er straks aan genoeg verschillende wiettelers een vergunning wordt verstrekt.
Wiet voor export
Zelfs in het laatste stukje van de video op NOS.nl weet Mark Rutte een leugen te persen. Hij zegt dat de overgrote meerderheid van de nederwiet voor export wordt geproduceerd. Die uitspraak heeft hij van zijn partijgenoot en ex-minister Ivo Opstelten geleend. Opstelten bleef herhalen dat tachtig procent van de nederwiet in het buitenland wordt verkocht.
Dat zou blijken uit een analyse van het WODC in 2012. Echter staat in datzelfde rapport heel iets anders. Er zijn zoveel beperkingen bij het vergaren van informatie voor het rapport, dat de conclusie helemaal niet betrouwbaar is. De onderzoekers kunnen op basis van het rapport zeggen dat 39 tot 97 procent van de Nederlandse wiet wordt geëxporteerd. Eén percentage noemen, zoals Mark Rutte en Ivo Opstelten doen, vonden de onderzoekers vanwege de onzekerheden onverantwoord.