De werking van cannabinoïden in het lichaam

Het autonome zenuwstelsel regelt allerlei processen in het menselijk lichaam, zonder dat we daar over na hoeven te denken. Werkzame stoffen uit cannabis beïnvloeden een deel van dat zenuwstelsel: het endocannabinoïdesysteem. 

Ons zenuwstelsel bestaat uit een aaneenschakeling van neuronen. Die neuronen zijn een soort elektriciteitskabels die signalen doorgeven van de ene plek in het lichaam naar de andere plek. De plaats waar die neuronen met elkaar verbonden zijn, noemen we de synaps. En dat is precies de plek waar stoffen uit cannabis hun effect uitoefenen (zie afbeelding).

Het systeem
CBD en THC behoren tot een scheikundige groep van stoffen die we cannabinoïden noemen. Stoffen uit die groep komen zowel voor in de cannabisplant als in ons lichaam. Wij mensen hebben een ingebouwd systeem dat reageert op cannabinoïden: het endocannabinoïdesysteem.

Het endocannabinoïdesysteem is betrokken bij tal van functies in het menselijk lichaam. Het regelt processen zoals pijnprikkels, het geheugen, de spijsvertering, motoriek, het immuunsysteem, eetlust, botgroei, en de bloeddruk. Cannabinoïden zorgen ervoor dat er geen excessen voorkomen in de signaaloverdracht. Wanneer een prikkel te sterk wordt doorgegeven, zorgen werkzame stoffen uit cannabis ervoor dat die prikkel wordt afgezwakt. We weten nog maar weinig over dit uitgebreide systeem en het is in werkelijkheid ontzettend complex.

Zenuwbanen in ons lichaam zijn uitgerust met receptoren voor cannabinoïden. Als zo’n stof uit cannabis, of uit ons lichaam, tegen de receptor botst heeft dat een bepaald effect. Welke reactie precies ontstaat na een botsing is afhankelijk van het soort receptor en waar die zich bevindt. Waarschijnlijk bestaan er vijf verschillende receptoren voor cannabinoïden. Maar de meest bekende receptoren heten CB1 en CB2. Lees ook meer over het endocannabinoïdesysteem in onze gratis CBD gids.

THC in het brein
De psychoactieve stof THC activeert zowel de CB1 als de CB2-receptor. CB1-receptoren bevinden zich met name in de hersenen. Dat is ook precies de reden dat THC psychoactief is: het beïnvloedt allerlei processen in ons brein. Wanneer de CB1-receptor wordt geactiveerd, ontstaat een ingewikkelde reactie waardoor sterke signalen worden afgezwakt.

THC beïnvloedt signaaloverdracht in hersenen dus op subtiele wijze. Daardoor kan de psychoactieve stof uit cannabis effect uitoefenen op angst, stress, pijn, emoties, eetlust, lichaamstemperatuur, beweging van het lichaam en nog veel meer. Al die processen verlopen op stabielere wijze wanneer THC in het lichaam aanwezig is.

Maar THC kan ook bijwerkingen veroorzaken, aangezien de stof ingrijpt op een ongelooflijk complex systeem. Vooral mensen die vrijwel nooit THC gebruiken hebben last van bijwerkingen. Ongewenste effecten kunnen zijn: angst, sedatie, rode ogen, droge mond en snelle hartslag. Bovendien kunnen mensen die dagelijks THC binnenkrijgen emotioneel afgevlakt raken.

Meer weten over voedingssupplementen? Bekijk de informatie van onze partner.

CBD in het lichaam
CBD activeert de andere receptor: CB2. Die receptor bevindt zich in andere organen dan de hersenen. Ze zitten met name in witte bloedcellen, de amandelen, en de milt. Vanaf die plekken regelt CBD de afgifte van eiwitten met de naam cytokines. Die eiwitten regelen het immuunsysteem en ontstekingsreacties. Omdat er geen CBD2-receptoren in de hersenen zitten, word je niet stoned of high van CBD. In plaats daarvan zijn de receptoren betrokken bij allerlei onbewuste lichaamsfuncties.

Daarbij lijkt CBD ongewenste effecten van THC tegen te gaan. Hoe dat precies werkt is nog onbekend. De twee cannabinoïden kunnen elkaar ook versterken. Zo is een 1:1 mengsel van THC en CBD met name effectief tegen chronische pijn. Sommige mensen hebben een heel specifiek mengsel nodig tussen THC en CBD. Wanneer verschillende stoffen uit cannabis samenwerken om een probleem aan te pakken, spreken we over het entourage-effect.

Holistische aanpak
Aangezien cannabis een subtiel effect heeft op een groot aantal processen in het lichaam, zijn cannabinoïden perfect voor een holistische geneeswijze. Bij zo’n geneeswijze worden de problemen van een persoon in het kader van een groot systeem gezet. Niet één schakeltje in de keten is kapot, maar het hele systeem rammelt. Dat is de gedachte van een holistische aanpak. Soms leidt zo’n geneeswijze tot oplossingen die met reguliere medicijnen niet bereikt kunnen worden.

Reguliere medicijnen proberen eigenlijk altijd één probleem op te lossen. Maar omdat het endocannabinoïdesysteem zo ontzettend complex is, kan er ergens anders in het autonome zenuwstelsel weer een andere klacht ontstaan als je zo’n medicijn gebruikt. Zo bleek Marinol, de synthetische versie van THC, niet erg succesvol als medicijn. Marinol werkt op één manier in het lichaam tegen zenuwpijn en spierkrampen. Maar het veroorzaakt meer bijwerkingen dan natuurlijke cannabisproducten.